ABD, 1972’den sonra ilk kez Odysseus ile Ay’a indi!

Intuitive Machines şirketi tarafından inşa edilen Odysseus (Nova-C), Ay’ın güney kutbuna yakın bir yere başarıyla inmeyi başardı. Araç, Ay’daki  Malapert A kraterine indi. Bu iniş iki farklı yönden son derece önemli: Birincisi, daha önce hiçbir özel uzay aracı Ay’a yumuşak iniş yapmamıştı. İkincisi ise NASA’nın mürettebatlı Apollo 17 aracının 1972’de yaptığı inişten bu yana ABD, Ay yüzeyini ziyaret etmemişti.

Odysseus’un Ay’ın güney kutbuna başarıyla inmesinden sonra açıklama yapan NASA Yöneticisi Bill Nelson, “Ne büyük bir zafer! Odysseus Ay’a ayak bastı. Bu başarı tüm insanlık için ileriye doğru dev bir adımdır. Bizi izlemeye devam edin” ifadelerini kullandı.

ABD, 1969’dan 1972’ye kadar altı Apollo görevi boyunca Ay yüzeyine 12 astronot göndermiş olsa da Ay yarışının kesin zaferinin ardından insanlı uçuşlardan ziyade Space Shuttle programı gibi diğer hedeflere odaklanmıştı. ABD ve NASA, 1972’den bu yana Ay yüzeyine olmasa da Lunar Reconnaissance Orbiter (Ay Keşif Yörünge Aracı) gibi çeşitli sondaları fırlattığını da belirtelim.

ABD, Ay’a indi

[twitter= https://twitter.com/NASA/status/1760811461943722132]

NASA, 2020’lerin sonuna kadar Ay’da ve çevresinde uzun vadeli, sürdürülebilir bir insan varlığı oluşturmayı ve bunu yaparken elde edilen bilgileri 2030’ların sonunda veya 2040’ların başında astronotların Mars’a gitmesine yardımcı olmak için kullanmayı amaçlayan Artemis adlı bir programı yürütüyor.

NASA, bol miktarda su buzu barındırdığı düşünülen Ay’ın güney kutup bölgesinde bir ya da daha fazla Artemis üssü kurmayı planlıyor. Ajans, oraya insanları göndermeden önce robotik araçlar göndererek çevre analizi ve daha fazla veri toplamak istiyor. Bu nedenle NASA CLPS (“Commercial Lunar Payload Services”) adı verilen program kapsamında özel şirketler tarafından geliştirilen robotik Ay araçlarının desteklenmesi sağlandı. Intuitive Machines’in Odysseus aracını taşıyan IM-1 görevi de bunun bir parçası.

118 milyon dolarlık NASA anlaşmasıyla Intuitive Machines, IM-1 adını verdiği ilk Ay görevinde ajansa 11 milyon dolara mal olan bilimsel araçları Ay’a taşımayı başardı. Örneğin bunlardan NDL (“Navigation Doppler Lidar for Precise Velocity and Range Sensing”) adı verilen bir tanesi, iniş ve alçalma sırasında veri toplamak için LIDAR teknolojisini kullandı. Odysseus, lazer reflektör dizisi ve radyo işaretçisi olarak hareket etmek üzere inişten önce konuşlandırılan CubeSat gibi faydalı yükler taşıyordu.

Her şey plana uygun giderse, iniş aracı ve bilimsel ekipmanları Ay yüzeyinde yaklaşık yedi Dünya günü boyunca çalışacak. Görev süresi boyunca topladığı verileri Dünya’ya gönderecek ve bu veriler de insanlı Artemis görevlerinde kullanılacak. Bu arada Intuitive Machines, Odysseus’un dik durumda olduğunu ve veri göndermeye başladığını doğruladı. Firma şimdi Ay yüzeyinden ilk görüntüleri göndermeye çalışıyor.